شپش

حشرات خونخوار کوچکی هستند که روی پوست پستانداران و پرندگان زندگی می کنند. سه نوع شپش با انسان سازگار شده است، شپش سر( پدیکولوس هومانوس کاپیتیس) شپش بدن (پدیکولوس هومانوس) و شپشک زهار یا عانه ( فتریوس پوبیس) . هر سه نوع در تمام دنیا وجود دارند. آلودگی به شپش می تواند باعث سوزش و خارش شدید شود. علاوه بر آن شپش ممکن است تب تیفوسی، تب راجعه و تب خندق را منتقل کند. 
شپش های انسانی انگل خارجی و اجباری می باشند و در مراحل مختلف زیستی خود بعد از خروج از تخم جهت حفظ بقا و ادامه حیات بایستی خونخواری نمایند 
شپش های انسانی شامل شپش بدن ، شپش سر و شپشک عانه می باشد كه از راه تماس نزدیك و مكرر منتشر میشود . شپشها دگردیسی ناقص دارند و دوره زندگی آنها طی 3 مرحله صورت می گیرد :تخم ، نمف و بالغ . 
تخم ها سفید وکشیده هستند و رشک نام دارند و در قسمت جلویی دارای دریچه ای پر از منفذ می باشند که جنین هوای مورد نیاز خود را از این طریق تامین می نماید . نوزادی که از تخم خارج می شود نمف نام دارد و کاملا شبیه بالغین است فقط اندازه آنها کوچک و رنگ پریده میباشد . نمف ها خونخوارند و بعد از خروج از تخم اگر در مدت 24 ساعت خونخواری نکنند می میرند. 
شپش ها 3 مرحله نمفی دارند ، و در هر مرحله برای جلد اندازی و ورود به مرحله دیگر بایستی حتما خونخواری نمایند . شپش های بالغ نر و ماده هر دو خونخوارند . 

شپش بدن و شپش سر بسیار شبیه یکدیگر هستند فقط اندازه شپش سرکوچکتر و رنگ آن تیره تر و رنگ شپش بدن کمی روشن تر است . 
شپش ماده سر، تخم های خود را با فاصله 9/. میلیمتر از پوست سر بر روی مو قرار می دهد . تعداد تخمی که یک شپش سر ماده در طول عمر خود می گذارد 100-800 تخم است . 
شپش ماده بدن ، محلهایی مانند شکافها ، چین خوردگی های لباس والیاف لباس ها در ناحیه درزها را برای تخم گذاری انتخاب می کند. تعداد تخمی که یک شپش بدن ماده می گذارد 3..-2.. تخم است . 
بیماری هایی که توسط شپش بدن منتقل می شوند شامل : تیفوس اپیدمیک ، تب راجعه اپیدمیك (تب بازگرد ) و بسیاری از بیماری های دیگر است.

توجه : شپش سر هیچ بیماری را منتقل نمی کند و شپش های انسانی فقط مدتی کوتاهی در خارج از بدن انسان زنده می مانند. 
 

پیشگیری شپش سر :

کوتاه کردن موها ، تا شانه کردن به راحتی انجام شود. 
شستشوی مرتب موها 
شانه کردن مرتب مو با استفاده از شانه های دندانه ریز محکم 
شستشوی روسری یا کلاه با آب 60 درجه 
 

تعویض لباسها

شستشوی لباسها با آب 60 درجه و صابون و اطو کردن آنها 
عدم استفاده از لباسها و رختخواب و وسایل آلوده به مدت یکماه . 
 

شپش برنج

سر خرطومی کوچکی بوده بطول 2.5 تا 4 میلی متر و به رنگ قهوه ای تیره مایل به سیاه که طول صفحه پشمی سینه آن کوتاهتر از طول صفحه پشتی سینه شپش گندم میباشد . 
بالپوش ها دارای ردیف های نقطه ای چهار گوش است که این نقاط فرورفته با فواصل کم در امتداد یکدیگر قرار دارد رنگ عمومی پالپوش ها تیره و تقریبا سیاه است . 
ولی روی بالپوش 2 لکه بزرگ قهوه ای قرمز یکی در قاعده بالپوش و دیگری در قسمت انتهایی بالپوش دیده می شود . 
مشخصات تخم و لارو این حشره مانند پشه گندم بوده ولی تخم لارو این حشره قدری کوچکتر است . طول عمر حشره کامل بطور متوسط 4 تا 5 ماه است . در این مدت میتواند 400 تا 500 عدد تخم بگذارد چون این حشره بالهای رویی دارد قادر به پرواز است . 
مسافت های زیادی را پرواز می کند وقتی به برین می رسد روی بقهه های آن رفته و در مزرعه آلودگی ایجاد می کند .